Na de gemeenteraadsverkiezingen volgt voor MRA Duurzaam een bestuurderswisseling. “Voor ons wordt 2022 dus zeker een belangrijk jaar”, geeft Lex Hendriksen aan, strategisch adviseur MRA-programma Circulaire Economie. “Te meer daar ik verwacht dat, net als in het regeerakkoord, duurzaamheid in de nieuwe colleges een belangrijke plek krijgt. Om daadwerkelijk meters te maken, zullen gemeenten nog meer dan tot nu toe de handen ineen moeten slaan. Daarvoor is juist de metropoolsamenwerking het ideale platform. Zeker als het gaat om het aanjagen van de circulaire economie.”

In de huidige bestuursperiode is de samenwerking binnen MRA Duurzaam in een stroomversnelling gekomen. “Werken aan de energietransitie en de circulaire economie hebben we handen en voeten weten te geven”, aldus Hendriksen. “Duurzaamheid is een volwassen, integraal en doorsnijdend thema van de MRA agenda geworden. Mijlpaal voor mij persoonlijk is de Duurzaamheid Top waar de MRA-bestuurders gezamenlijk de koers uitzetten.”

SOS
De koers van de metropoolsamenwerking voor de komende vier jaar wordt samen met de nieuwe lichting bestuurders bepaald. “Dit gebeurt tijdens een nieuwe Duurzaamheid Top op 21 september”, vertelt de strategisch adviseur van het MRA-programma Circulaire Economie. “Daarbij bouwen we uiteraard voort op het huidige programma, maar verrijken dit met de accenten van de nieuwe college’s.” Wat betreft de urgentie spreekt de titel van de nieuwe top boekdelen: SOS! “Drie korte, twee lange en weer drie korte signalen. Er is heel veel werk aan de winkel, anders komen we er niet.” De SOS staat in dit verband voor the State of Sustainability, legt de programmanager uit. “Ofwel, waar staan we nu in de MRA met Duurzaamheid. De acht morsesignalen symboliseren bovendien ons programma, namelijk drie inhoudelijke thema’s en vijf onderliggende aandachtsvelden.”

‘Duurzaamheid heeft zich ontwikkeld tot een hoofdthema van de MRA-samenwerking’

Economie wordt circulair
Binnen MRA Duurzaam is Hendriksen trekker van de circulariteitsagenda. Hierin is circulariteit gekoppeld aan de economische ontwikkeling van de regio. “Geen lege huls”, benadrukt hij. “Integendeel. Zo staat de jaarlijkse economiemonitor, de Economische Verkenningen Metropoolregio Amsterdam, in het teken van de huidige stand van de duurzame ontwikkeling binnen de regio. Kwalitatief en, waar cijfers over zijn, kwantitatief gericht op waar we staan en wat nodig is.” Wat hem betreft komt het accent de komende jaren nog meer op de rol van bedrijven te liggen. “Niet voor niets is dit in de aanbevelingen van de huidige trekkende wethouders een belangrijk punt. Hiervoor kan het instrument van de Green Deals mogelijk dienen als basis voor nieuwe afspraken. Met het oog hierop vergt ook de samenwerking en taakverdeling met de Amsterdam Economic Board opnieuw aandacht.”

Doorsnijdend thema
Naast het feit dat circulariteit sterkt leunt op de economie, is er een directe relatie met ontwikkelingen op het gebied van de woon en bouwopgave. “Mijlpaal in dit verband is de afspraak om vanaf 2025 circa 20% van onze woningen in de MRA in hout uit te voeren. Deze scope maakt duidelijk dat werken aan een duurzame regio zich heeft ontwikkeld tot een integraal, doorsnijdend thema naar allerlei andere beleidsvelden. Zo is er ook een directe relatie met ontwikkelingen rond Schiphol, Tata Steel en Amsterdam Haven, stuk voor stuk economische hot spots. Ik verwacht dat deze verbreding de komende jaren onverminderd doorzet. In de nieuwe programmaopzet voor Duurzaamheid schetsen we hiervoor dit jaar zeker de contouren. Een eerste stap in deze richting is het congres over gebiedsontwikkeling dat we organiseren, gekoppeld aan de Floriade Almere. Vanuit het programma Duurzaamheid zullen we meer en meer toeleverancier worden naar andere MRA-programma’s.”

Lex Hendriksen: “Er is heel veel werk aan de winkel, anders komen we er niet”

Inzet volharden:
Kortom, alles wijst erop dat duurzaamheid zich heeft ontwikkeld tot een hoofdthema van de MRA-samenwerking. Goed nieuws in dit verband is dat inmiddels de eerste klinkende successen zijn behaald. “Zo ligt de afspraak naar 55% circulaire inkoop goed op stoom, we zitten inmiddels al op 10%. Ook op het gebied van plastics, textiel en luiers boeken we concrete resultaten. Ook is inmiddels afgesproken dat we de circulaire verwerking van het groen uit de openbare ruimte gaan oppakken. Het maaisel, bermgras en snoeiafval krijgt een nieuw leven als biogrondstoffen. Samen met onze collega’s openbare ruimte gaan we hiermee aan de slag.”

Bestuurderswisseling
Na de verkiezingen voor de gemeenteraad treden nieuwe colleges aan. “Die kiezen uit hun wethouders vertegenwoordigers voor de MRA-gremia, waaronder het platform Duurzaamheid. Ongetwijfeld zullen enkele zittende bestuurders terugkeren en natuurlijk blijven onze gedeputeerden vooralsnog volharden. Maar ongetwijfeld zal voor een groot deel van onze inzet

een nieuw lichting bestuurders de koers gaan bepalen.” Spannend, vindt Hendriksen, te meer daar in zijn ogen de lobby-inzet veel meer accent behoeft. “Op meerdere onderdelen is het bijvoorbeeld echt nodig om wet- en regelgeving te wijzigen om de ontwikkeling naar een circulaire economie te versnellen.” Een voorbeeld is ervoor te zorgen dat producenten hun verantwoordelijkheid nemen. “Zij zijn immers aan zet om circulaire producten te ontwikkelen. Nu opereren we nog voornamelijk aan de achterkant om producten veelal tegen behoorlijk wat kosten herbruikbaar te maken. Dat moet compleet veranderen. De focus moet zich verplaatsen naar  die voorkant.”

Voortgang communiceren:
Van belang is iedereen mee te krijgen, ook de wethouders, raadsleden en ambtenaren die niet zelf bij de MRA-samenwerking zijn betrokken. “Met het oog hierop gaan we door met de website en de nieuwsbrief die regelmatig berichten over de voortgang.  Veel aandacht krijgt de terugkoppeling van wat er in de projectgroep wordt beslist. Aanvullend gaan we regelmatig bijeenkomsten organiseren om direct met MRA-overheden het gesprek aan te gaan.”