De productie en het afdanken van textiel gaat gepaard met veel milieuvervuiling. Voor de MRA aanleiding om de pijlen te richten op het sluiten van de kringloop. Daarbij gaat ook veel aandacht naar het langer in gebruik houden van textiel. “Concrete afspraken worden nog dit jaar vastgelegd in de Green Deal Textiel”, vertelt trekker Claire Teurlings. De lat wordt direct hoog gelegd. “Eerste mijlpaal is 25% circulaire textielverwerking medio 2025. Vijf jaar later moet dit percentage verdubbeld zijn.”

Elk jaar belanden miljoenen kilo’s kleding bij het afval. De Metropoolregio Amsterdam gaat daar wat aan doen. De Amsterdam Economic Board vormt een linking pin tussen alle organisaties: overheden, bedrijven en kennisinstellingen. De eerste piketpaaltjes zijn gezet, meldt Claire Teurlings, Lead Circulaire Economie. “Er worden rond de circulaire verwerking van textiel mooie nieuwe activiteiten in gang gezet, die zonder samenwerking niet of nauwelijks van de grond zouden komen.”

Een voorbeeld is een reparatiecentrum. “Het kost vrij veel inspanning om dit per merk op te zetten, maar als je dat combineert, dan krijg je de voordelen die nodig zijn om er een businesscase van te maken. Dit wordt dan in de toekomst door verschillende merken gebruikt, best bijzonder in textielland.” Het repareren verlengt de levensduur van kleding en levert zo een belangrijke bijdrage om uiteindelijk minder materialen te gaan gebruiken. “Dat is heel belangrijk. Hiermee voorkom je milieuvervuiling, gewoon omdat er minder nieuwe kleren nodig zijn.”

Een ander aansprekend initiatief is het Circulair Fashion Innovation Lab. “Dit lab ontwikkelt nieuwe garens van regionaal afgedankt niet-herbruikbaar textiel. Verschillende partijen werken samen om tot de juiste garenspecificaties te komen en zo toepassing in nieuwe kleding mogelijk te maken. Verder is vorig jaar door een dertigtal partijen al de DenimDeal ondertekend. Hierin is vastgelegd dat merken als PVH, Scotch & Soda, Kuyichi en MUD Jeans samen drie miljoen jeans maken met daarin minstens 5% post consumer gerecycled textiel. En sommige merken gaan dit verhogen tot wel 20%.

‘Het Circulair Fashion Innovation Lab ontwikkelt nieuwe garens
van regionaal afgedankt niet-herbruikbaar textiel’

Green Deal Circulair Textiel
De Green Deal Circulair Textiel moet zorgen voor een fikse versnelling en dergelijke initiatieven zijn daarin van groot belang. Hiervoor slaan de MRA-overheden met afvalverwerkers, bedrijven en wetenschappers de handen ineen. De inzet richt zich zowel op het structureel anders ontwerp van textiel als het verminderen van textielafval. Uiteraard ligt een belangrijk deel van de focus

Ook op het verwerken van afgedankt textiel, bijvoorbeeld tot nieuwe kleding. “Richting overheden gaat het vooral om het optimaliseren van de inzameling waardoor minder textiel in het restafval komt. Daarnaast worden er afspraken gemaakt over het verbeteren van de sortering. Dit zorgt ervoor dat afgedankt herbruikbaar textiel naar de juiste verwerkingsplekken in de MRA gaat. We willen  voorkomen dat het materiaal naar landen buiten Europa verdwijnt, iets wat nu nog veel gebeurt.”

Werkkleding
Aanvullend worden er door de MRA-overheden afspraken gemaakt over de circulaire inkoop van werkkleding. “Hiervoor wordt in opdracht van het MRA-bureau een handreiking gemaakt om hier op gemeentelijk niveau concreet invulling aan te geven. We gaan dit ook voor het bedrijfsleven beschikbaar maken. “Zo is er inmiddels werkkleding op de markt waarin gerecycled materiaal is verwerkt. Het mooie van dit product vind ik dat de kleding na gebruik weer retour kan worden gestuurd voor hergebruik of verwerking in nieuwe kleding. Dat maakt de cirkel helemaal rond.” Op die manier kan circulair textiel gaandeweg vanzelf zijn intrede doen en breder worden ingezet.

Teamspel
De bedoeling is dat de Green Deal tijdens de Duurzame Top in oktober wordt ondertekend door de MRA-overheden. “Intussen zitten we niet stil”, benadrukt Teurlings. Zij refereert in dit verband aan de gemaakte intentieafspraken tussen bedrijven, individuele lokale overheden en kennisinstellingen. “Er zijn al ongeveer vijftig organisaties die de intenties hebben getekend. Met de bezegeling van de Green Deal in het najaar door de MRA komt de teller op zo’n tachtig partijen te staan.” Juist die ondertekening door de MRA brengt vaart in het realiseren van de doelen. “De schaalgrootte van de MRA biedt enorme kansen voor de koplopers om met succes nieuwe initiatieven te ontwikkelen, dat is echt een voordeel. Daarnaast kunnen individuele overheden de infrastructuur creëren voor textielinzameling- en verwerking. Dit helpt bijvoorbeeld bedrijven op weg die al heel mooie dingen doen op het gebied van circulair textiel. De rol van de Board is ervoor zorgen dat de samenwerkingen, ook prille, op gang komen of voor de prille samenwerkingen. Mijn rol is dan vaak meer een coachende. De kennis op de inhoud hebben de partijen namelijk zelf wel.”

Teurlings wijst er tot slot op dat een circulaire textielindustrie niet alleen minder milieubelasting betekent, maar ook nieuwe werkgelegenheid oplevert. “Niet alleen in het maken en onderhoud van textiel, maar ook op het gebied van nieuwe technologie, de ICT en de logistiek. Dat betekent banen voor de studenten die van de opleidingen afkomen, de doorstromers vanuit andere banen, maar ook statushouders die veel kennis en expertise meebrengen.”

‘Het peloton kan straks gewoon aansluiten
op activiteiten die inmiddels lopen’

Gedragsverandering
In het verlengde hiervan is het volgens Teurlings belangrijk dat de partijen energie steken in het verstevigen van het bewustzijn over dit onderwerp en in gedragsverandering. “Het succes van de Green Deal is immers mede-afhankelijk van de medewerking van burgers. Zij moeten zich ervan bewust zijn dat textiel waardevol is en bij einde gebruik niet in de afvalbak hoort, maar in de inzamelbakken.” De invloed van de burger reikt dus verder. “Van belang is ook dat men minder kleding koopt, de juiste afwegingen maakt bij aanschaf, huur of lenen, en gekochte kleding minder snel afdankt. Dit is een gezamenlijk belang van overheden en bedrijven en we kijken dan ook of hier krachten gebundeld kunnen worden.”

InvesteringsfondsDe MRA-overheden zetten gezamenlijk een investeringsfonds op. “Dit fonds wordt uitgebreid met een regionale ontwikkelingsmaatschappij om bedrijven te ondersteunen in de financiering van bedrijvigheid rondom nieuwe diensten en producten. Dit is ook nodig voor circulair textiel. De startupfase kunnen we ondersteunen met tijd, maar vaak zie je dat er al snel behoefte is aan aanvullend kapitaal. Dan heb je ook kennis nodig over de textielindustrie, dus om goed in te schatten wat de kansen zijn en het kaf van het koren te scheiden. Daar wordt hard aan gewerkt. We willen een regio zijn waar het makkelijk is om circulaire textiel bedrijvigheid op te zetten. Toegang tot slim geld is een randvoorwaarde.”

‘De Green Deal Textiel brengt vaart
in het realiseren van onze doelen’